Metaverse กับโอกาสสร้าง Brand ในโลกเสมือน
หลายคนคงเคยได้ยิน หรือรู้จัก Second Life ซึ่งเป็น Platform โลกเสมือน (Virtual World) ในสื่อ Internet โดยผู้ใช้ หรือ Resident ต้องมีอวตาร (Avatar) เพื่อเข้าไปสำรวจ ท่องเที่ยว พบปะสมาคมกับผู้ใช้อื่น ๆ รวมตลอดถึง การสร้าง ซื้อขาย Item หรือทรัพย์สินเสมือนในรูปแบบธุรกิจได้ และเมื่อ Second Life เปิดให้บริการในราวปี พ.ศ. 2549 ไม่นาน ก็มีผู้ให้บริการโลกเสมือนขึ้นอีกเป็นจำนวนมาก เช่น IMVU, There, Active Worlds, Red Light Center และ Roblox ที่มีคุณลักษณะแตกต่างจาก Second Life คือ เป็น Game Online ที่ผู้เล่นจะเข้าไปเล่น Game หรือจะสร้าง Game ขึ้นเองใน Roblox แล้วให้ Avatar ของผู้เล่นคนอื่น ๆ เข้ามาร่วมเล่นได้
Platform โลกเสมือนต่าง ๆ ข้างต้น คือ โลกที่เป็น Metaverse ซึ่งได้เริ่มต้นและพัฒนาอย่างต่อเนื่องขึ้นในโลกแห่งเป็นความจริงนี้ กว่า 20 ปี ซึ่งปัจจุบัน Earthweb ประเมินว่ามีผู้ใช้งานรายเดือนใน Metaverse ต่าง ๆ ทั่วโลกกว่า 400 ล้านคน และเป็นกลุ่มธุรกิจที่มีการประเมินมูลค่าจากหลายสำนัก เช่น Earthweb, Statista, Bloomberg และ Mckinsey & Company ไว้ตั้งแต่ 500 – 800 พันล้านดอลลาร์สหรัฐอเมริกา และคาดว่าจะเติบโตถึง 5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. 2573
ในทางธุรกิจและการตลาด การสร้างประสบการณ์ที่น่าตื่นเต้นให้เกิดกับลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมาย เพื่อสร้างการจดจำ และความประทับใจแก่พวกเขา คือ กุญแจสำคัญแห่งความสำเร็จทางการตลาดในทุกยุคสมัยที่ผ่านมา ดังนั้น Metaverse จึงเปรียบได้กับพื้นที่สำคัญในการสร้างส่วนครองใจลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมายของเราให้เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะการสร้าง Brand ให้มีตัวตนที่โดดเด่นในโลกเสมือน เช่นที่เราจะพบได้ในหลายธุรกิจและอุตสาหกรรมที่เริ่มขยับตัวสู่ Metaverse เป็นจำนวนมากแล้วในวันนี้
โอกาสทางการตลาดใน Metaverse
การสร้างประสบการณ์ที่น่าตื่นเต้นใน Metaverse จะด้วยเทคโนโลยี AR (Augmented Reality) หรือ VR (Virtual Reality) ล้วนเป็นโอกาสทางการตลาดในการสร้าง Brand บน Platform ที่เราไม่ควรมองข้าม เช่น
- เพิ่มประสบการณ์ที่น่าตื่นเต้น เช่น การจัดแสดงสินค้าให้ลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมายสามารถทดลองสวมใส่ หรือใช้สินค้าใน Metaverseเช่น Gucci Gardenใน Roblox ที่เป็นร้านค้าเสมือนของ Gucci ให้ลูกค้าสามารถเข้ามาเลือกชม และซื้อสินค้าได้จริง หรือแม้แต่รถยนต์ Nissan, Toyota และ BMW ที่มี Showroom อยู่ใน Second Life เป็นต้น
- เพิ่มการรับรู้ และสร้างการรู้จักBrandแก่กลุ่มเป้าหมายใหม่ ทั้งในโลกความเป็นจริง และใน Metaverse
- เพิ่มช่องทางสร้างรายได้ ด้วยสินค้าใหม่และสินค้าเสมือน (Virtual Goods)เช่น เสื้อผ้า เครื่องประดับ หรืออุปกรณ์เสริมต่าง ๆ สำหรับอวตารของลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมายใน Metaverse เช่น Gucciและ Burberry ซึ่งเคยออกแบบเสื้อผ้าและเครื่องประดับสำหรับอวตารใน Second Life เป็นต้น รวมถึง การพัฒนาสินทรัพย์ Digital ในรูปแบบ NFT (Not-Fungible Tokens) สำหรับการสะสมของกลุ่มลูกค้าที่มีความภักดี (Loyalty) ของ Brand
- เพิ่มความภักดีแก่กลุ่มลูกค้าของ Brandด้วยกิจกรรมลูกค้าสัมพันธ์ใน Metaverseที่เราสามารถสร้างสรรค์กิจกรรมต่าง ๆ ที่น่าตื่นเต้น และสร้างแรงกระเพื่อมให้เกิด Talk of The Town ได้ ด้วยการสร้าง Community ขึ้นใน Metaverse ให้ลูกค้ามีส่วนร่วมและรู้สึกเป็นเจ้าของ Brand มากขึ้น เช่น Coke ที่สร้าง Community ใน Second Life และมีกิจกรรมส่งเสริมการขายภายใน Virtual Community อย่างต่อเนื่อง เป็นต้น
กลยุทธ์สร้าง Brand ใน Metaverse
เราสามารถประยุกต์แนวคิดและกลยุทธ์การตลาดด้วย Marketing 6.0 ของ Philip Kotler เพื่อเป็นแนวทางการสร้าง Brand ให้เกิด โดดเด่น เป็นที่รู้จัก และยอมรับของลูกค้าและกลุ่มเป้าหมายได้ ด้วยการส่งมอบประสบการณ์ที่ตื่นเต้น แต่กลมกลืนกับ Concept ของ Metaverse แต่ละใบอย่างเป็นธรรมชาติ โดย Fast Mini MBA ประมวลแนวคิดและกลยุทธ์ของ Kotler สำหรับการสร้าง Brand ใน Metaverse ดังนี้
– กำหนดเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการนำ Brand สู่ Metaverse ให้ชัดเจน
– ศึกษา และทำความเข้าใจเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับการสร้างตัวตนของ Brand เพื่อสร้างประสบการณ์แปลกใหม่และน่าตื่นเต้นให้แก่ลูกค้า เช่น IKEA App ของ IKEA รวมถึง การศึกษาให้รู้และเข้าใจ Concept ของ Metaverse แต่ละ Platform ที่เหมาะสมกับ Brand เพื่อสะท้อนตัวตนและคุณค่าของ Brand ให้ลูกค้าและกลุ่มเป้าหมายได้รับรู้และยอมรับได้อย่างเป็นธรรมชาติ
– ค้นหาและสร้างความผูกพันกับลูกค้าและกลุ่มเป้าหมายของ Brand ให้พบ ด้วยการสร้างสรรค์เรื่องราว หรือ Storytelling ของ Brand ใน Metaverse นั้น ๆ อย่างมีชั้นเชิง เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในระดับที่ลึกซึ้งระหว่างลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมายกับ Brand
– ใช้ OMNI Channel ตั้งแต่การสื่อสารการตลาด และการจัดจำหน่ายอย่างไร้รอยต่อ
– วัดผล และพัฒนากลยุทธ์สร้าง Brand ใน Metaverse อย่างต่อเนื่อง
ความท้าทายและการปรับตัวของ Brand
แม้ว่า Metaverse จะเปิดโอกาสใหม่ ๆ ทางธุรกิจและการตลาดแก่ Brand ของเราได้อย่างมีนัยสำคัญ แต่มีความท้าทายที่ Brand ต้องเผชิญ ทั้งในด้านความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่เราต้องศึกษาและตามให้ทัน ซึ่งปัจจัยดังกล่าวจะมาพร้อมกับต้นทุนที่ Brand ต้องยอมและแบกรับอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ทั้งเทคโนโลยี AR, VR และ AI (Artificial Intelligence) หรือปัญญาประดิษฐ์ที่กำลังมีบทบาทมากขึ้นในทุกมิติของสังคม รวมถึง ความเสถียรในแนวทางการบริหารและพัฒนา Metaverse ของผู้ให้บริการแต่ละ Platform ที่จะรักษาและเพิ่มจำนวนผู้ใช้ หรือ Resident และสุดท้าย คือ การรักษาความปลอดภัยและการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้ (Personal Data Protection Act.) หรือ PDPA ที่จะทำให้ Brand เกิดความน่าเชื่อถือทั้งในโลกความเป็นจริงและโลกเสมือนใน Metaverse
Metaverse ไม่ได้เป็นเพียงแค่ Trend ชั่วคราว แต่เป็นพื้นที่หรือโลกใหม่ของสังคมในปัจจุบันและอนาคต จึงเป็นโอกาสที่การบริหารธุรกิจและการตลาดในวันนี้จะมองข้ามความสำคัญของ Metaverse ไม่ได้ โดยเฉพาะโอกาสในการสร้างความแตกต่างทางการตลาด ด้วยการนำเสนอประสบการณ์ใหม่ ๆ ที่ชวนตื่นเต้น ล้ำหน้าให้ลูกค้าหรือกลุ่มเป้าหมายได้รับรู้และรู้จักตัวตนในยุค Digital ของ Brand โดยนักวิเคราะห์จำนวนมากเชื่อมั่นว่า Brand ที่เริ่มต้นสร้างตัวตนใน Metaverse ในวันนี้ จะมีโอกาสเติบโตทางธุรกิจได้มากขึ้น เพราะพวกเขาจะรู้และสามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้ายุคใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพกว่าคู่แข่งในโลกเดิม … นั่นเอง
